अब मेयर बालेनलाई रोक्न र छेक्न सजिलो छैन

 असार ४, २०८० सोमबार १६:४०:१० | मिलन तिमिल्सिना
unn.prixa.net

काठमाण्डौ महानगरपालिकाका मेयर बालेन शाह यति बेला देशभित्र मात्र होइन, देशबाहिर समेत चर्चामा छन् । उनको फेसबुक स्टाटसमा हजारौँको कमेन्ट, शेयर र लाइकको वर्षा हुने गरेको छ । केही दिनदेखि भारतका सामाजिक सञ्जाल प्रयोगकर्तामा समेत बालेन नाम ट्रेन्डिङ भइरहेको छ । भारतीय राजनीति र चलचित्र उद्योगमा उनीबारे सोधीखोजी बढेको छ । 

जेठको अन्तिम हप्ता भारतीय संसद् भवनमा राखिएको ‘अखण्ड भारत’ को नक्सालाई जवाफ दिँदै बालेनले आफ्नो कार्यकक्षमा ‘ग्रेटर नेपाल’ को नक्सा राखेर राष्ट्रियताप्रति आफ्नो धारणा सार्वजनिक गरे । लगत्तै भारतीय चलचित्र ‘आदिपुरुष’ मा समावेश भएको ‘जानकी भारतीय छोरी हुन्’ भन्ने सन्देश मेटाउन तीन दिनको भाका दिएर त्यो नभए सबै भारतीय सिनेमा महानगरमा देखाउन नदिने चेतावनी पनि दिए । उनको चेतावनीले भारतीय सञ्चारमाध्यममा मुख्य ठाउँ पायो । बलिउडमा खैलाबैला मच्चिएपछि ‘आदिपुरुष’ चलचित्रका लेखक तथा गीतकार मनोज मुन्तशिरले नेपाल १ सय १७ वर्षअघि भारतकै अंश रहेको विवादित बयान दिए । पहिले दिएको चेतावनी बमोजिम बालेनले सोमवारदेखि काठमाण्डौको सिनेमा हलमा भारतीय चलचित्र प्रदर्शनमा रोक लगाए ।

भारतीय चलचित्रलाई महानगरमा प्रदर्शन हुन नदिनेबारे सामाजिक सञ्जालमा बालेनले लेखेका छन्, ‘नेपालको स्वतन्त्रता, स्वाधीनता र स्वाभिमानलाई अक्षुण्ण राखी राष्ट्रहितको रक्षा गर्नु प्रत्येक सरकार, सरकारी निकाय, गैरसरकारी क्षेत्र र नेपाली नागरिकको पहिलो कर्तव्य हुने कुरामा कुनै सन्देह छैन । नेपालको संविधानको धारा ५ र ५६ को उपधारा (६) ले सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय सरकारलाई राष्ट्रिय हितको संरक्षण गर्ने जिम्मेवारी तोकेको छ । चलचित्र यथावत् प्रदर्शन भएमा नेपालको राष्ट्रियता, सांस्कृतिक एकता र राष्ट्रिय विभूतिमाथि ठाडो प्रहार भई अपूरणीय क्षति हुने देखिन्छ ।’ 

बालेनले उल्लेख गरेको यो प्रावधानअनुसार राष्ट्रिय हितको संरक्षण गर्ने पहिलो दायित्व सङ्घको हुनुपर्ने हो । अर्थात् अहिले ‘आदिपुरुष’ चलचित्रमा उल्लेख आपत्तिजनक संवाद र त्यसका लेखक मुन्तशिरको खेदजनक अभिव्यक्तिबारे प्रधानमन्त्री या परराष्ट्रमन्त्रीले औपचारिकरूपमै कुरा राख्नुपथ्र्यो । हुन त कसैले बोलेकै र चलचित्रमा संवाद आएकै भरमा इतिहासको वास्तविकता मेटिने होइन । तर चलचित्रले जनमानसमा प्रत्यक्ष प्रभाव पर्ने भएकाले नेपालको इतिहास, संस्कृति र राष्ट्रियताबारेको गलत सन्देश फैलिन सक्छ । यस्तो सन्देश फैलिन नदिनका लागि सङ्घीय सरकारकै तर्फबाट बेलैमा उचित कदम चाल्नुपथ्र्यो । तर राष्ट्रियताको सवालमा दोहोरो चरित्र देखाउँदै आएका प्रधानमन्त्री, मन्त्री र जिम्मेवार नेताहरूले यसबारे चुइँक्क बोल्ने आँट नगर्दा बालेनले आम नेपालीको भावनाअनुसार भारतीय पक्षलाई खबरदारी गरेका छन् । 

त्यसो त बालेनको काम चर्चा, प्रशंसा र विवादको शिखरमा छन् । यो हप्ता काठमाण्डौ महानगरपालिकाले सार्वजनिक गाडीलाई व्यवस्थित बनाउन नयाँ बसपार्कबाट यात्रु चढाउने र ओराल्न सुरु गरेको छ । बल्खु, कलङ्की, बालाजु, माछापोखरी, गोङ्गबु, कोटेश्वरलगायत क्षेत्रका काउन्टर हटाइएका छन् । यो काम काठमाण्डौको सार्वजनिक यातायात सञ्चालक र यात्रु दुवैका लागि दूरगामी महत्त्वको छ, भलै घरको ढोकैमा गाडी रोक्न बानी परेका यात्रुले केही समय मर्का परेकै अनुभव गरुन् ।  

यसअघि काठमाण्डौ महानगरभित्रका विद्यालयमा भएका बेथितिविरुद्ध अभियान सुरु भएको थियो । स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन २०७४ अनुसार स्थानीय तहले सरकारी तथा निजी विद्यालयको सुधार, व्यवस्थापन, शुल्क निर्धारण र अनुगमन गर्ने जिम्मा पाएको छ । यही ऐनअनुसार महानगरपालिकाले विद्यालयहरूलाई नियमन गर्न थालेको छ । विभिन्न माग राख्दै हडताल गर्न लागेका विद्यालयका कर्मचारीहरूले बालेनको चेतावनीपछि हडताल फिर्ता गरेका छन् । 

महानगरपालिकाले विद्यार्थीलाई छात्रवृत्ति प्रदान नगर्ने ३ सय ४२ वटा निजी विद्यालयको नाम सार्वजनिक गरेपछि अहिले विद्यालयहरूले धमाधम छात्रवृत्ति दिन र त्यसको विवरण महानगरपालिकामा पठाउन थालेका छन् । अथवा महानगरमा केही न केही असल काम भइरहेका छन् र यी काम प्रत्यक्षतः मेयर बालेनको सक्रियतामा भइरहेका छन् । 

माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई) को नतिजा प्रकाशन नहुँदै निजी विद्यालयहरूले कक्षा ११ मा भर्नाको बैना लिन र भर्नासम्बन्धी सूचना प्रकाशन गर्न थालेपछि महानगरपालिकाले त्यसलाई रोकेको छ । अघिल्लो हप्ता कक्षा १२ को परीक्षा दिएर बसेका विद्यार्थीलाई लक्षित गर्दै भृकुटीमण्डपमा हुन लागेको शैक्षिक मेला रोकिनुको खास कारण पनि यही थियो । शिक्षा मन्त्रालयले अनुमति दिएको र सभामुखले उद्घाटन गरेको मेला रोकिएपछि यसको बहस सडकदेखि अदालतसम्म पुगेको छ । 

काठमाण्डौ महानगरपालिका स्वास्थ्य क्षेत्रमा भएको बेथितिविरुद्ध पनि आक्रामक देखिन्छ । महानगरपालिकाले दर्ता नगरि सञ्चालित बौद्धको चाइनिज पिपल्स हस्पिटल प्रालि र कोटेश्वरको हाम्रो सहयात्री अस्पताल एन्ड बर्थिङ सेन्टरमा ताला लगाएको छ । पटक–पटक निर्देशन दिँदा पनि नियम नमानेपछि यी अस्पतालमा ताला लगाएको महानगरको दाबी छ । 

मेयर शाहले उपचारका लागि महानगरमा सञ्चालित अस्पतालले नियमअनुसार विपन्न, असहाय, बेवारिसे बिरामीका लागि कुल शय्याको १० प्रतिशत शय्या छुट्याई अनिवार्य निःशुल्क उपचार नगर्ने निजी अस्पताललाई कारबाही गर्ने चेतावनी दिइसकेका छन् । 

यी त बालेनको नेतृत्वमा पछिल्लो पटक भएका केही अभियानमात्र हुन् । अघिल्लो वर्ष जेठमा पदभार ग्रहण गरेदेखि नै बालेन सधै चर्चाको शिखरमै छन् । फोहोर व्यवस्थापन, बेसमेन्ट पार्किङ, फुटपाथ, डोजर, टुकुचा खोला उत्खनन, सुकुम्बासी बस्ती र महानगरको सम्पदा संरक्षणका काममा हात हालेर उनले देखाएको सक्रियताको परिणाम कस्तो हुन्छ भन्न अहिल्यै सकिँदैन, किनकि ती सबै अहिले अलपत्र अवस्थामा छन् । तर यी कामले बालेनलाई काम गर्न कसैले छेक्न र रोक्न सक्दैन भन्ने सन्देश चाहिँ स्पष्टै दिन थालेको छ ।

अन्तिम अपडेट: मंसिर १३, २०८१

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

मिलन तिमिल्सिना

दुई दशकदेखि रेडियो र अनलाइन पत्रकारितामा संलग्न मिलन तिमिल्सिना समसामयिक विषयमा विश्लेषण र व्यंग्यमा दखल राख्नुहुन्छ। 

4 Comments

  • बिमल बि.क.

    June 21, 2023, 11:23 a.m.

    अन्य पालिकामा बालेनको सिको मात्रै पनि धेरै सुधार को आशा गर्न सकिन्छ |

  •  0 Reply

  • Liladhar nepal

    June 19, 2023, 8:12 p.m.

    देशमा अरु धेरै बालेनहरु जन्मनु पर्ने छ । काठमाण्डु बाहेकका मेयरहरुले पनि बालेनकै सिकाे गरिदिएमात्रै पनि आशाको किरण जाग्नीछ ।

  •  0 Reply

  • मधु कुमार निरञ्जन

    June 19, 2023, 7:34 p.m.

    बालेनको अहिलेको सक्रियता अनुसार काम भइरहयो भने काठमाडौमा कुनै समस्याहरु सायदै बाँकी रहँदैनन । उनले पद सम्हालेको भर्खर एक बर्ष भएको छ । अझै चार बर्ष बाँकी छ । उनको काममा कुनै हस्तक्षेप हुनुहुँदैन । सङ्घिय सरकारले साथ दिनुपर्छ । पक्कै पनि बालेन इतिहास रचिन्छ । बालेन जस्ता मात्र एक दर्जन नेता नेपालमा आवश्यक छ ।। जय बालेन 🙏🙏

  •  0 Reply

  • ram khadka

    June 19, 2023, 6:43 p.m.

    balenle leyako bato thik chaa. sabaile samarthan garnu pardacha.

  •  0 Reply

तपाईको प्रतिक्रिया

समाचार

लोकप्रिय

१

अस्थायी, ज्यालादारी कर्मचारीलाई पनि सामाजिक सुरक्षा काेषको दायरामा ल्याउने प्रधानमन्त्रीकाे घाेषणा

२

पर्थमा लज्जास्पद हारपछि पनि अस्ट्रेलियाले दोस्रो टेस्टमा उही टोलीलाई खेलाउने

३

पाकिस्तानमा पूर्वप्रधानमन्त्री खानको रिहाइ माग गर्दै हजारौंको जुलुस राजधानी इस्लामाबाद पुग्यो

४

पाकिस्तानले जिम्बावेलाई १० विकेटले हरायाे

विचार

उज्यालो टी भी

वैदेशिक रोजगारीमा जादा सुरक्षित हुने तरिका

मनोपरामर्शले बदलेको जीवन कथा

विदेशबाट श्रीमान् फर्काउने साहस बटुलेका वित्तीय कक्षा सहभागीका कथा

मेरो कथा मेरो भोगाई