पालिका उपचुनाव : कहाँ–कहाँ भइरहेको छ मतदान ?
मंसिर १६, २०८१ आइतबार
सगरमाथाको शिखरसम्म बाटो खुलेसँगै आरोहीहरु शिखरतर्फ जान थालेका छन् । शनिवार बिहानै २० जना विदेशीसहित झण्डै ६० जना आरोहणका लागि आधार शिविरबाट शिखरतर्फ हिँडिसकेका आधार शिविरमै रहनुभएकी पर्यटन विभागकी निर्देशक मीरा आचार्यले जानकारी दिनुभयो ।
उनीहरु आउँदो बुधबार बिहान शिखर चुम्ने लक्ष्यमा छन् । यसअघि शुक्रवार बेलुकी १२ जना नेपाली शेर्पाहरुको टोली सगरमाथाको शिखरमा पुगेको थियो । उनीहरु आरोहीहरुका लागि बाटो बनाउँदै शिखरमा पुगेका हुन् । सगरमाथाको उचाइ आठ हजार आठ सय ४८ मिटरबाट बढेर आठ हजार आठ सय ४८ मिटर ८६ सेन्टिमिटर कायम भएपछि पहिलोपटक १२ जना नेपाली सगरमाथाको शिखरमा पुगेका छन् ।
सगरमाथाको शिखरसम्म बाटो खुलिसकेपछि उपयुक्त मौसममा सगरमाथा आरोहणका लागि आरोहीहरु आधार शिविरबाट शिखरतर्फ जान्छन् । यसपटक मे १२ अर्थात बुधबारदेखि एक हप्ताका लागि सगरमाथामा आरोहणयोग्य मौसम हुने अनुमान रहेको आधार शिविरबाट पर्यटन विभागकी निर्देशक मीरा आचार्यले जानकारी दिनुभयो ।
नेपाल तथा अमेरिका लगायत विभिन्न देशले गरेको मौसम पूर्वानूमानका आधारमा सगरमाथामा उपयुक्त मौसमको आँकलन गरिन्छ । आरोहणको भाषामा मौसममा 'विन्डो ओपन' भएका बेला आरोहीहरु शिखरतर्फ जान्छन् । त्यही अनुसार यस वर्ष आउँदो बुधबारदेखि एक हप्ता उपयुक्त मौसम भएको ठहर गरिएको र त्यसपछि मौसमको अवस्था हेरेर पूर्वानुमान हुने आचार्यले बताउनुभयो । प्रायः मे महिनाको अन्तिमसम्म मौसम अनुकूल हुन्छ ।
सगरमाथा आरोहणका लागि आरोहीहरु एक महिनाभन्दा बढी समयदेखि आधारशिविरमा रहेका छन् । शरीरलाई उचाइमा रहेको मौसमसँग अनुकूल बनाउनका लागि आरोहीहरु आधार शिविरमा लामो समय बिताउने गर्छन् । अनुभवी आरोहीहरु केही कम समय बस्छन् भने नयाँ आरोहीहरु एक महिनाभन्दा पनि लामो समय आधार शिविरमा बस्छन् । आधार शिविरमा रहँदा उनीहरु आधार शिविर भन्दा माथिल्लो शिविरमा जाने र आधार शिविर भन्दा तल पनि झर्ने गर्छन् । यसरी तलमाथि गर्दा मानिसको शरीर उचाइसँग अनुकूल भएर लेक लाग्ने, अक्सिजन अभाव हुने जस्ता समस्या कम हुने आरोहीहरु बताउँछन् ।
यसरी लामो समयदेखि आधार शिविरलाई केन्द्र बनाएर तलमाथि गरिरहेका आरोहीहरु शिखरसम्मको बाटो खुलेसँगै आरोहणको अन्तिम तयारीमा जुटेका आधार शिविरबाट आरोही मिङ्मार डेभिड शेर्पाले जानकारी दिनुभयो ।
आफूहरुसँग रहेका आरोहीको लागि आबश्यक पर्ने अक्सिजन, पाल, खानेकुरा लगायतका सबै सामाग्री आधारशिविरभन्दा माथि रहेका चारवटै शिविरमा पुर्याइसकिएको र अनुकूल मौसम र पर्यटन विभागले तोकेको पालो अनुसार आधार शिविरबाट उकालो लाग्ने शेर्पाले बताउनुभयो । मे १८ तारिखमा शिखरमा पुग्ने लक्ष्य लिएको उहाँको समूह त्यही अनुसार आधार शिविरबाट उकालो लाग्ने तयारीमा छ । यसैगरी सबै आरोही समूहहरु शिखरमा जानको लागि अन्तिम तयारीमा जुटेका छन् । शिखरको लक्ष्य लिएर आधार शिविर पुगेका आरोहीहरु अबको १५ दिन चुनौतीपूर्ण मान्छन् । यो समयमा उनीहरुले लक्ष्य पूरा गर्न सक्नुपर्छ । मौसम तथा अरु प्राविधिक कारणले थोरै समस्या आउँदा ज्यानै जान सक्ने भएकाले हिमालमा निकै सतर्कताका साथ उकालो लाग्न सीपदेखी आत्मविश्वास समेत बढाएर आरोहीहरु शिखरतर्फ जान्छन् ।
गएको वर्ष कोरोना महामारीले आरोहण स्थगित भयो । त्यसैले सगरमाथामा बाटो बनाइएन । हिउँ पग्लिने, हिउँपहिरो लगायतका कारणले हिमालमा बर्सेनि बाटो बिग्रन्छ । एक वर्ष बाटो बनाएको ठाउँमा अर्को वर्ष बाटो बनाउन सक्ने अवस्था नहुन पनि सक्ने भएकोले हिउँमा बाटो बनाउने कामदार अर्थात आइसफल डाक्टरहरुले उपयुक्त ठाउँ खोज्दै बाटो बनाउँछन् ।
अघिल्लो वर्ष पनि बाटो नखोजिएकोले यस वर्ष बाटोको अवस्था के होला भन्ने धेरै आरोहीमा खुल्दुली थियो । तर बाटोको अबस्था सामान्य रहेको यस वर्ष बाटो खुलाउने समूहमा रहेका दावा शेर्पाले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो ‘सामान्य भनेको सजिलो हैन । हिमालमा बाटो कठिनपूर्ण नै हुन्छ तर अघिल्ला वर्षहरुमा सगरमाथामा जुन प्रकारको बाटो हुन्थ्यो उस्तै छ, धेरै बदलिएको छैन ।’
केही दिनदेखि सगरमाथामा कोरोना सङ्क्रमण फैलिएको भन्दै राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्ययममा चर्चाको विषय बनेको छ । बीबीसी, सीएनएन जस्ता अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले पनि सगरमाथामा कोरोना फैलने जोखिम रहेको भन्दै प्राथमिकताकासाथ खबर प्रकाशन गरेका छन् । तर चर्चामा आएको जति जोखिम सगरमाथामा नरहेको सरकारी अधिकारीहरु बताउँछन् । संस्कृति पर्यटन तथा नागरिक उड्ययन मन्त्रालयले विज्ञप्ती नै निकालेर सगरमाथामा जोखिम नरहेको बताएको छ ।
सगरमाथा आधार शिविरमै रहनुभएकी पर्यटन विभागकी निर्देशक मीरा आचार्य पनि आधार शिविरमा चर्चामा आएको जस्तो जोखिम नरहेको बताउनुहुन्छ । उहाँले भन्नुभयो ‘म सबैजसो टेन्टमा पुगेर आरोहीको स्वास्थ्य अवस्था बारेमा जानकारी लिएको छु, अवस्था जटिल भएको अहिलेसम्म कसैले भनेका छैनन् । हिमाल छेउमा भएकोले चिसोका कारण घाँटी दुख्ने, खोकी लाग्ने जस्ता लक्षणहरु हिमालमा सधैं देखिन्छन् । अघिल्ला वर्षहरुको तुलनामा यसपालि स्वास्थ्य अवस्था अझ राम्रो देखिएको छ । हामी निकै संवेदनशील भएर अवस्थाको आँकलन गरिरहेका छौं, डाक्टरहरु पनि हुनुुहुन्छ, कोरोना सङ्क्रमणबाट जोगिने स्वास्थ्यका मापदण्डहरु पालना भएका छन् । त्यसैले कोरोना सङ्क्रमण फैलने जोखिम यस बेलासम्म देखिएको छैन ।’
कोरोना महामारीले काठमाण्डौ उपत्यका सहित विभिन्न जिल्लामा निषेधाज्ञा छ । आन्तरिक तथा अन्तर्राष्ट्रिय उडानहरु बन्द छन् । यस्तो बेलामा सगरमाथा आधार शिविरमा पुगेका आरोही सहित झण्डै १५ सय मानिस फर्कन र आपतकालिन अवस्थामा उद्धार गर्न समस्या हुने हो कि भन्ने व्यवसायीहरुले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । तर सरकारले नै लुक्ला, काठमाण्डौ सहित विभिन्न विमान्स्थलमा उद्धार उडानको अनुमति दिएको र पर्यटकको उद्धारका लागि हेलिकप्टरहरु पर्याप्त मात्रामा रहेकोले कुनै कठिनाइ नहुने पर्यटन विभागकी निर्देशक आचार्यले बताउनुभयो ।
यदि कसैलाई उद्धारको प्रक्रियामा समस्या भएमा समन्वय गर्न आफूहरु सगरमाथा आधार शिविर र काठमाण्डौमा पनि तयारी अवस्थामा रहेकोले उद्धारमा समस्या आउन नदिने उहाँले बताउनुभयो । यस्तै आरोहण सकेर फर्किने आरोहीहरुलाई आफ्नो देशमा सहज रुपमा फर्कन पनि समन्वय गरिने उहाँले बताउनुभयो ।
महामारीकै बीच पनि यस वर्ष सगरमाथा आरोहणका लागि अहिलेसम्मकै धेरै चार सय आठ जनाले अनुमति लिएका छन् । पर्यटनका सबैजसो क्षेत्र ठप्प जस्तै रहेका बेला पर्वतारोहणले केही भरथेग गरेको छ । मे महिनाको अन्त्यसम्म हुने यस पटकको आरोहणका लागि अहिले आरोही तथा आरोहण सहयोगीहरु प्रयास गरिरहेका छन् ।
उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।