आज सुजाताको मुड एकतमासको खिन्नताले भरिएको छ । तर पनि उसको उदासीपनाले उसको दैनिकीमा कुनै अवरोध पारेको छैन । 

स्वचालित मेसिन जसरी हातहरुले स्वस्फूर्त रुटिन जस्तै दैनिक गरिरहने कामहरु सक्दै छे । यति तन्मयले कि मानौँ सबै काम आजै सक्नु छ । भोलि कतै लामो बिदामा घुम्न जानु छ । 

छोरीका लागि खाना बनाएर हटकेसमा राखिदिई । उसलाई थाहा छ उसकी छोरी नाइट ड्युटी सकेर थकाई र भोकले चूर भएर आउँछे । श्रीमानका लुगाहरु आइरन गरेर पट्टाइवरी दराजमा राखिदिई । दराज खोल्दै थिई, अनायास सिसामा आफूलाई देख्न पुग्छे ।

फुङ्ग उडेको अनुहार कताकता आफैलाई देखर उसका आँखाहरु भरिए । दराज खोल्छे अनि गहना र लुगाहरु हेर्छे । कति रहरले सङ्गालेका चीजहरु । तीजको लागि आमाले किनिदिएको नयाँ साडी आँखा चिम्म गरेर एकछिन छातीमा टाँस्छे अनि जस्ताको त्यस्तै दराजमै थपक्क राख्छे । 

हतारहतार कुकुरलाई खाना खान दिई । किन किन बिहानै देखि आमासँग गफ गर्न मन लागिरहेको थियो । फोन डायल गरी अनि सन्चो बिसन्चो सोधेर लामो कुरा नगरी फोन राखी ।

भित्ताको घडीले एघार बजाइरहेको देखायो । उसका हातहरु अझ छिटोछिटो चल्न थाल्छन् । अब ऊसँग जम्मा दुई घण्टाको समय थियो तर गर्नु पर्ने काम धेरै थियो । छिटोछिटो गमलाहरुमा पानी हाली । मेसिनका लुगा सुकाई । अनि एकछिन केही सम्झेजस्तो गर्छे अनि झटपट बिहान मर्निङवाकमा जाँदा किनेर ल्याएको डोरी निकाल्छे र सुर्के गाँठो मिलाउछे । 

सुर्किन्छ कि नाइँ भनेर एकचोटी राम्रोसँग जाँच गर्छे । अनि डाइनिङ हलबाट कुर्चि ल्याएर ठिक्क पार्छे । सिलिङको फ्यान बलियो छ कि छैन भनेर झुण्डिएर एकपटक तान्छे र एउटा कलम लिएर लेख्न बस्छे ।
सुरुमा सानो कागजमा ठूला अक्षरमा लेखी ।

‘मैले स्वेच्छाले आत्महत्या गरेकी हुँ । यसमा मेरो परिवारको कुनै कसूर छैन । कृपया कसैमाथि शंका उपशंका गरी दुःख नदिनुहोला ।’

खै बिजुली चम्के सरह मनमा के आउँछ उसको त्यो कागजको टुक्रा च्याँतेर डस्टबिनमा फाल्छे । मनमनै तर्क गर्छे ।

‘जब मेरो शरीर झुण्डिएको अवस्थामा भेटिनेछ तब मान्छेहरुले मेरो मृत्युको कारणका बारे अनेक अड्कलबाजी गर्नेछन्, खासखुस गर्नेछन् । यो होला कि त्यो होला कि, यस्ती थिई उस्ती थिई भन्ने छन् । मेरो यो निष्कलङकित र पवित्र शरीरमाथि अनेक झुठा लाञ्छनाहरु लगाइनेछन् । जुन मेरो मृत आत्माको समेत आत्मसम्मानमा ठेस लाग्नेछ । त्यसैले बरु विस्तृत बयान लेखेँ भनेँ त मेरो चरित्रमा हिलो छ्याप्ने काम त हुने छैन । कमसेकम मेरी छोरी र आमाको आँसु थामिदिनको लागि पनि लेख्नु पर्छ । मेरो इज्जतमा धावा नबोलिनका लागि पनि लेख्नु पर्छ । 

छोरीको पढ्ने टेबलबाट ठूलो कापीको पाना लिइ र लेख्न सुरु गरी ।

मेरी प्यारी आमा, 

यो छोटो जीवनको अन्तिम घडीमा जीवनभरिको लामो माया । मैले यो सुन्दर संसारबाट बिदा लिनु पूर्व मलाई यो संसार देखाउने मेरी गुरु, मेरी आमा । म चाहन्थेँ एकपटक तपाईंको काखमा बेस्सरी रोऊँ, त्यसरी नै जसरी सानी हुँदा डाँको छोडेर रुन्थेँ । अनि एकैछिनमा वर्षातपछि उघ्रिएको आकास भएर कुदिसक्थेँ चङ्गा झैँ बनेर । 

जीवनमा आज जति तपाईंको न्यास्रो कहिल्यै लागेको थिएन आमा । अन्तिमपटक तपाईंको चाउरी परेका सुकिला गाला र मिठो हाँसोको धेरै याद आयो । तपाईंले आफ्नो जीवनमा के के भोग्नु भयो एकपटक पनि सोध्न सकिन बरु फेरि आफ्नै व्यथाको भारि बिसाउँदै छु । 

आखिर मेरी आमा हो तपाईं, त्यसैले त मेरो गनगनले कहिल्यै झर्को लाग्दैन तपाईंलाई । यो जिन्दगीको यात्रा यहीँनिर बिट मार्नुपर्छ अब भन्ने कठोर निर्णय गर्दा सबैभन्दा पहिले तपाईंको याद आयो आमा । 

मलाई सधैंभरि फूल झैँ मुस्कुराएको देख्न चाहने मेरी आमा । मेरो निधारमा टिका लगाउँदा शौभाग्यवती भए, आयुस्मती भए भन्ने तपाईंको आशिषले मात्र जिन्दगीको जग थाम्दो रहेनछ आमा । हो आमा, हजुरले भनेझैँ हरेक बिहान सुर्यमुखीको मुस्कान चोरेरै भएपनि मुस्काउँदै फुल्थेँ तर रातको पहिलो प्रहर नसकिँदै पारिजातका फूलहरु जस्तै मेरा मुस्कानहरु मेरा छातीका आँगनभरि झरिसक्थे । 

जब हरेकचोटि फुलेर झर्नु पर्छ नि तब फुल्ने जाँगर पनि हराउँदो रहेछ आमा । घरिघरि मुस्कानहरु पैँचो माग्दै फुलिरहने र उधारोमा झरिरहने अनि नमिलेको यो जिन्दगीको बहिखाता हिसाबकिताब गर्दागर्दै म आजित भइसकेँ आमा । म थाकेँ । 

तपाईंकी त्यो जिद्दी छोरी हारी आमा आज आफै सङ्ग भिड्न नसकेर । आमा आँखाभरि आँसु बोकेर हाँस्न जति गाह्रो हुन्छ, छातीभरि काँडाहरु बोकेर बाँच्न त्यो भन्दा पनि गाह्रो हुँदो रहेछ । बुढेसकालमा तिम्रो सहारा बनेर तिम्रो दुधको भारा तिरुँला भनेथेँ, तिम्रो नाम राखुँला भनेथेँ । प्रयास नगरेकी पनि हैन तर शिशिर पछि वसन्त आउँछ भन्ने आशाले पो रित्तो रूख पनि धैर्य गर्दाे रहेछ तर कहिल्यै बिहान नहुने यो अँधेरी रात कति दिन काटौँ आमा ?

नरिसाउनु होला आमा । तपाईंले सानी हुँदादेखि छोरीको जातले सहनु पर्छ भनि सिकाउनु भयो । छोरीले त अर्काको भाग्य खाने हो भनेर पढाउनु भयो । भाग्यरेखा आफै कोर्न सकिन्छ भनेर किन कहिल्यै सिकाउनु भएन ? केवल भनेको मान्नु, मुख नफर्काउनु, आफ्नो भन्दा परिवारको खुसी हेर्नुपर्छ भन्नु भयो । तपाईंकी असल छोरी कुनै कसूर नराखी हुबहु पालना गर्दै रहेँ । कस्ती आमाकी छोरी हो, कस्ती कुलकी छोरी हो भन्ने कहिल्यै पारिन । मलाई कन्यादान गरेर अन्माउने बेला ‘हामीलाई भन्दा घरका लाई माया गर्नु, जति दु:ख परे पनि माइतीलाई नसुनाउनु’ भनेर तपाईंसँग दुःख बाँड्ने सम्पूर्ण ढोकाहरु सदाका लागि बन्द गरिदिनुभएको थियो आमा । त्यसैले तपाईंकी छोरी माइत आउँदा हाँसीहाँसी आउँथी । सधैँ सम्पन्न र खुसी देखिन्थी । सुनका जलप लगाएका नक्कली गहनामा झुक्किए जस्तै तपाईं चुक्नुभयो मेरो अनुहार पढ्न ।

खैर, मेरो लेखान्तर यत्ति थियो होला आमा । अब मेरो लाशलाई हेरेर फिटिक्कै नरुनु होला । सम्झनुस् तपाईंकी छोरी अब निस्फिक्री छे । अब उसले रातहरुसँग तर्सनु पर्दैन, खित्का छोडेर हाँस्न अब मुखमा कपडा कोच्नु पर्दैन । बिझाउने वर्तमान र तर्साउने भविष्यबाट मुक्ति पाएकी छे । हेर्नुस् त, उसको भयहीन अनुहार, शान्त चेहरा, अनन्त आनन्द । तपाईंले नुहाइदिएर कानमा तेल हालेर सुताइदिए पछिको निद्रा जस्तै मीठो निद्रा । आहा, यो अथाह विश्राम । 

मलाई थाहा छ किन होला यति सानो चित्त गरेकी, यसरी ज्यान नै फालेकी भन्नुहुनेछ अवश्य । तर आमा सुन्नुस्, यो मेरो आत्महत्या होइन । यो त मेरो आत्माको मुक्ति हो । किनकी मेरो संसार लुटिइसकिएको थियो । जीवन बाँध्ने प्रेम छुटिसकेको थियो । जब आफ्नो मान्छेभित्र आफू अटिदैन नि आमा, यो संसार अति नै साँघुरो लाग्दो रहेछ । 

मैले हाँस्न खोज्ने अरु उपाए खोजेको भए तपाईंको यो समाजमा म वेश्या कहलाउथेँ या खत्तम आइमाईको संज्ञा पाउँथे । तर आ्फ्नो भाग्यको पोल्टामा परेको भागमा खुसी हुनुपर्छ भन्ने पाठ पढाइएकी मलाई थोरै हातका हस्तरेखाहरु सच्याउन सकिन्छ भन्ने कुरो एकचोटि पनि दिमागमा आएन । जुन घरलाई तेरो घर भनेर चिनाउनुभयो त्यो घर छोडेर अर्को लोकमा गएर सुन्दर बस्तीमा आफ्नो खुसीको महल खोज्नु थिएन । न मलाई त्यस्ता कुरामा भरोसा नै थियो ।

समाजले मेरो लाशमाथि पनि प्रश्न चिन्ह उठाउने छ । म प्रेमको पूजा गर्ने मान्छे, म मायाको उपासना गर्ने मान्छे, न मायाको पसल थापेर बस्न सक्थेँ, न प्रेमको भिख माग्न नै सक्थेँ । म त आफ्ना भाग्यरेखाहरुमा विस्वास गर्दै आफ्ना भाग्यका सुखदुःख स्विकार्नु पर्छ भन्ने ज्ञानी मान्छे । अर्को विकल्प मेरो अगाडि कहिल्यै सुझेन । सायद त्यो दिमागमा एकचोटि सम्म आउँदो हो त आज यो डोरीले दुःख पाउथेन होला । 

आफ्नो कोखलाई नसराप्नु होला । आमाको कोख कहिल्यै गलत हुँदैन । फेरि अर्को जुनीमा पनि त्यही कोखमा छोरा भएर जन्मन पाऊँ ।

जब सुजाता पत्र लेख्दै थिई, आँसुहरु गाला हुँदै चिउँडोबाट बलेनि जस्तै छातीमा बर्सिरहेका थिए । आज उसलाई आँसु पुछ्नै मन लागेन किनकि एकछिनमा आँसु लुकाउँदै हाँस्ने बहाना गर्नु थिएन ।

बोतलबाट घटघट एकसासमा पानी पिउँछे अनि फेरि अगाडि लेख्न थाल्छे ।

मेरी प्यारी छोरी, 

अब त तिमी बुझ्ने भैसकेकी छौ । तिमीलाई डाक्टर बनेको देख्ने सपना पूरा भएको छ । तिमीले एकचोटि भनेकि थियौ ‘मामू तपाईंलाई म यति माया गर्छु कि तपाईं बिरामी हुनुभयो भने पनि मैले इन्जेक्सन लगाउन पनि सक्दिन होला ।’

म खुसीले हाँस्दै अङ्गालेकी थिएँ तिमीलाई । अब तिमीले डराइ डराइ सुइ लगाउन परेन छोरी । मैले सुइ, औषधि, पीडा, डर सबैबाट मुक्ति पाएँ । यो नोट धैर्य गरेर सबै पढ्नु अनि मनन् गर्नु ।

तिमीले दूध चुसिरहँदादेखि नै रातभरि तिम्री आमा सुक्सुकाएको सुनेकी छ्यौ सायद । अर्धनिद्रामा ‘मामु के भयो’ भन्दै सोध्ने गथ्र्यौ तिमी । तिमी ब्युँझ्यौली भन्ने डरले आँसुको भेल आँखाभित्रै थुनेर मुटुमा बलियो गाँठो पारी उज्यालो बनाउँथे म । म भइन भने तिम्रो के हालत होला भन्ने पीरले नै म अहिलेसम्म बाँच्न सकेँ ।

तिम्रो लागि म बलियो आधार हुनपर्छ भनेर नै आजको दिनसम्म आफुलाई उभ्याउने प्रयास गरेँ । छोरी अब त तिमी ठूली भैसक्यौ । अर्थ लगाउन सक्छ्यौ म के भन्दैछु । तिमीले मलाई कहिल्यै उदास देखिनौ, न मलाई कहिल्यै असफल नै देख्यौ । 

तिम्रो लागि म एक आदर्श आमा बनेँ सधैभरि किनकि म तिम्रो आमा मात्र थिइन एक असल साथी पनि थिएँ । तिमी नरुँदै तिम्रा आँसु देख्थें म । तिमीले घाउ नदेखाउँदै तिम्रा दुखाइ देख्थेँ, तिम्रा आँखामा । तिमीले नभन्दै बुझ्थेँ तिम्रा चाहना । तिम्रो नजरमा म हरूवा हुन चाहन्नथेँ । तिम्रो नजरमा म कमजोर देखिन चाहन्नथेँ ता कि तिमी पनि तिम्री आमा जस्तै साहसी सफल र खुसी हुने उदाहरण आफ्नै नजिकबाट बुझ्न सक । म धन्य छु यस अर्थमा कि तिमी आत्मविश्वासी छौ । 

तिमीलाई थाहा छ ? जब तिमी झुठको जसरी डटेर विरोध गर्थ्याै म गदगद भएर ताली बजाउँथे । जब तिमीले आफ्ना इच्छा र रहरहरुको बचाउको खातिर हामीसँग संघर्ष  गथ्र्यौ म अति खुसी हुन्थेँ र तिम्रो जुझारुपनाको लागि गदगद हुन्थेँ । भलै तिम्रा अगाडि तिम्रो विपक्षमा उभिएको हुन्थेँ । अब बल्ल बुझ्छ्यौ म किन यस्ता कुरामा केवल मुस्कुराएर बस्थेँ भन्ने कुरा । 

छोरी मेरी आमाले मलाई नसिकाएका केही कुरा भन्छु ध्यान दिएर सुन । छोरी मान्छेको पनि आफ्नै भाग्य हुन्छ । कर्म र भाग्य भन्ने कुरा भाविले लेख्ने कुरा होइन आफैले लेख्ने कुरा हो । आफ्नो अस्तित्व र आत्मसम्मानको सधैँ रक्षा गर्नु । यसलाई हेपिन र मर्न नदिनु । आफ्नो क्षमता र दक्षतालाई राम्रोसँग बुझ्नु । कहिल्यै यी कुराको अनादार र अवमुल्यन नगर्नु किनकि यी दुई चिज नै तिम्रा सफलताका सुत्र हुनेछन् । 

आज तिमी यो नोट पढेर नरुनु बरु मैले भन्ने गरेका प्रत्यक शब्दहरु जुन तिमीले बोली बुझ्ने भएदेखि भन्ने गर्थें म, त्यसको समिक्षा गर्नु । अर्थ खोज्ने प्रयास गर्नु । जसले तिमीलाई मेरो अनुपस्थितिमा पनि सहि निर्णय लिन सहज हुनेछ । म सधैंभरि तिम्रै समिपमा हुनेछु तिम्रो मार्गदर्शन बनेर । 

मेरो हजुर, 

मलाई माफ गर्नुहोला । आज पहिलोचोटि हजुरलाई एकचोटि नसोधिकन र अनुमति नलिई यत्रो ठूलो कदम चाल्दैछु । भरे थाकेर आउँदै गर्दा कसले ढोका खोल्देला ? पानी कसले टक्र्याउला ? चिया कसले बनाइदेला ? मलाई थाहा छ हजुरको खाना पस्केर खाने आदत पनि छैन । तर यही सोच्दासोच्दै जीवनको पच्चीस वसन्त हजुरका बानिमा यति अभ्यस्त भएछु कि हजुरको अनुपस्थितिमा म खाना नै खान बिर्सन्थेँ । थाहा छ हजुरलाई चाँडै रिस ऊठ्छ तर आज धैर्य गरी मलाई पढिदिनोस् है । मेरो बिन्ती छ ।

‘वाहियात’ भन्दै च्यातचुत नपार्नुहोला ।  किनकि यो एक केवल कागजको पाना मात्रै  होइन मेरो जिन्दगीको दस्तावेज हो । जिन्दगी रहुन्जेल हजुरलाई पढिरहेँ । कण्ठस्त गरेँ र तपाईंलाई पढ्ने क्रममा मैले आफूलाई कहाँनेर बिर्सें पत्तै भएन । 

हजुरका पदचाप पछ्याउने क्रममा आफूलाई कहाँनेर छोडे पत्तै भएन । सधैभरि घरमा कुकुर पाल्ने बानि हजुरको कुकुरको आज्ञाकारिता र बफादारिताबाट अभ्यस्त तपाईं विवाह गर्ने केटीमा पनि तिनै कुरा प्राथमिकतामा राख्नु भयो रे ।

‘केटी मैले भनेको मान्ने खालको हुनुपर्छ, मेरो खटनमा चल्न सक्ने हुनुपर्छ बस् ।’

लमीले सुनाएका थिए केही वर्ष अगाडि । सायद तपाईंले हाम्रो पप्पि र म मा त्यति फरक देख्नुभएन । दिनभरि कुर्यो बेलुका मालिक आउँदा पुच्छर हल्लाउँदै ढोकासम्म पुग्यो बस् । एउटा दैनिकी जस्तो । तपाईंलाई जाँगर चलेको बेला बोलिदियो, जङ चलेको बेला हाँसेजस्तो गरिदियो । तृष्णा लागेको बेला मेरो आङ भरिदियो बस् पुग्यो ।

डाइनिङमा खाना पस्केर तपाईंले खाउन्जेल हेरेर बसिरहँदा न कहिल्यै ल आउ सङ्गै खाऊँ भन्नु भयो न तीमीले खायौ त ? भनेर कहिल्यै सोध्नु भयो । मैले तपाईंलाई मन पर्ने सबै चिज कण्ठै पारेँ । मन नपर्ने कुरा थाहा पाउँदै गएँ । तपाईंलाई मन पर्ने खाना पकाउन सिकेँ, मन पर्ने गीत गुनगुनाउन सिकेँ ।

रक्सी र चुरोटको गन्धले वान्ता गर्ने एउटी सुकुमारी केटी त्यही गन्ध नै आफ्नो अस्तित्वको पहिचान हो भन्ने भई । कसैले जिस्किएर पनि जिउ छोएको मन नपर्ने एक घमण्डी केटी तपाईंको मनपरि गिथोल्याइ मन पराउँन सिकी । साह्रो बोली नसुन्दै पिलपिल आँसु झार्ने मेरो बाबाकी पुलपुलाइएकी छोरी आ्फ्नै छातीमा चट्याङ बज्रदा सहन सक्ने भइ । 

हजुरलाई रिस कति खेर उठ्छ, थकाइ कति खेर लाग्छ, चिसो–तातो, गारो–सारो, निद–अनिदो सप्पै बुझ्थेँ, बिना आदेश, बिना भाषा, बिना आवाज । तर तपाईंले मेरो लागि के सम्झौता गर्नुभयो ? ल आज नरिसाइकन भन्नुस त मेरो मन पर्ने रंग कुन हो ? मेरो मन पर्ने गित कुन हो ? मलाई मन पर्ने मौसम कुन हो ? मलाई मन पर्ने खाना कुन हो ? 

एउटासम्म थाहा छ तपाइलाई ? तैपनि अहँ गुनासो पटक्कै छैन तपाई प्रति । कमजोरी मेरै हो । खै मैले आफ्नो स्वाभिमानको मान मर्यादा गरेको ? आत्मसम्मानको रक्षा गरेको ? थर फेरियो भन्दैमा रहर फेर्नु पर्छ र ? कर्म फेरियो भन्दैमा आफ्नो मर्म छोड्नु पर्छ र विवाह पछि ? 

तपाईंको हरेक दुखाइमा म मलम बन्थेँ । तपाईंको ज्वरोमा पानीपट्टि बन्थेँ । तपाईंको आवेगमा म सिरानी बन्थेँ । तपाईंको रिसको आगोमा म अचानो बन्थेँ । तपाईंको तनावमा टाउकोको मालिस हुन्थेँ तर पनि मेरा आँसु तपाईंलाई केवल बहाना लाग्थ्यो । मेरो दुखाइ केवल नाटक लाग्थ्यो । मलाई हनहनि ज्वरो आउँदा सिटामोलको औपचारिकता निभाएर तपाईं अर्को कोठामा सुत्नुहुन्थ्यो । 

तपाईंलाई तरकारीमा नुन कति, चियामा चिनी कति, पानी कति तातो, कति चिसो, कतिखेर चियाको तलतल, कतिखेर कफीको तलतल, कतिखेर अरु के के को तलतल सब बुझेँ । सेवामा कहीँ कसूर राखिन । आमाले जो सिकाउनुभाको थियो, त्यही गरेँ । पति भनेका महिलाको लागि भगवान हुन् । राति सङ्गै सुतेर बिहान उठ्दा पति परमेश्वरको खुट्टा ढोग्नु पर्छ भनेर आमाले सिकाउँदा मैले पति र भगवान उस्तै उस्तै हुन् होला भन्थेँ तर भगवानका पनि अनेक अवतार हुन्छन् भन्ने म अन्धभक्तलाई कहिल्यै हेक्का भएन । बिहे गर्नुभन्दा पहिले ढलेको सिन्को ठाडो सम्म नपारेकी म तपाईंको मोजा र कट्टु धुन सिकेँ । आफ्नै थाल समेत माझ्न घिन मान्ने केटी तपाईंले धोकेर ओकलेको सप्पै सोहोर्न सक्ने भएँ ।

तपाईंको शरीरले कतिखेर के खोज्छ, दिमागले कति खेर के भन्छ, र लहडि मनोविज्ञानले के सोच्छ सब बुझ्ने भएँ । तपाईंले कहिल्यै नियालेर न आँखाहरु पढ्नु भयो न अनुहार नै हेर्नुभयो के छ त्यहाँ भनेर । तैपनि हजुरको स्वभाव मात्रै यस्तै हो भनेर चित्त बुझाएँ । कहिल्यै यस्ता कुरामा प्रश्न उठाइन । हुन पनि म रोबोट जो भैसकेकी थिएँ । निर्देशन अनुसार गर्ने रोबोटले आफ्नो बारेमा कहाँ सोच्दछ र ? म मान्छे कम र स्वचालित रोबोट ज्यादा जो बनेकी थिएँ । तर यो रोबोटको मुटुमा त्यतिखेर तिखो भालाले रोप्यो जतिखेर चरमोत्कर्षमा पुग्दा तपाइँको मुखबाट मेरो नभइ अरु कसैको नाम निस्क्यो । आफूले पुज्ने भगवानको मुखबाट अरु नै नाम सुन्दा म एकै चोटि ज्युँदो माछो आगोको भुङ्ग्रोमा पछारिँदाको जस्तो भान भयो । त्यस बारे बिहान सोध्दा तपाईं केही पनि थाहा नभएको जस्तो नाटक गर्नुभयो । तपाईं जति नाटक गर्दै जानुभयो म उति मर्दै गएँ । जसरी म भक्कानिएर रुँदा ‘रोएको नाटक नगर’ भन्नुहुन्थ्यो तपाईं आज मैले मरेको नाटक गर्न सकिन । 

मैले मेरो अपूर्णता तपाईंको सम्पन्नतामा खोज्थे । मेरो असफलतालाई तपाईंको सफलतामा भेट्थेँ । म भन्नु सम्पूर्ण तपाईं भन्ने मानसिकताले मेरा सम्पूर्ण व्यक्तिगत रहर, इच्छा, चाहना, सोखहरु बलि चढाएँ । तर जब तपाईंभित्र म नभइ अरु कोही छ, तपाईं मेरो पूर्णबिराम हुँदा तपाइको जीवन अन्त कतैतिर अन्य कसैसँग गतिशिल छ भन्ने यथार्थता यो रोबोर्टलाइ ज्ञात भयो तब जिन्दगी यति भारी भयो कि सारा ब्रम्हाण्ड मेरो शिरमा खनिए जस्तो भयो । 

पल पल ज्वालामुखीको रापमा पोलिदै गएँ र जीवन प्रति यति धेरे बितृष्णा भयो कि एक पल पनि बाँच्न गाह्रो भयो ।

आफ्ना दक्षताका प्रमाणपत्र सिरानिमुनि लुकाएर तपाईंको बायोडाटा कसरी बलियो गराउन सकिन्छ भनेर तल्लिन भएँ । आफ्ना प्रशंसापत्र सप्पै पुरानो बाकसमा लुकाएर तपाइका प्रशंसापत्र सप्पै घरका भित्ताहरुमा टाँगेकी थिएँ मैले । ठमेलको बारमा पैसासँग साटिएको मुस्कान र म्वाइँ, घरमा मध्यरातसम्म खाना कुरेर बसिरहेकी श्रीमतीसँग दाँज्न हुन्थेन तपाईंले ।

वर्षभरि घर ढकमक्क पार्ने बाह्रमासे फूल भलै नबसाओस, तर घर कहिल्यै उजाडिन दिन्न । वर्षको एकमास दुईचार दिन ढकमक्क फुलेर मगमग बसाएर हराउने पारिजातको प्रशंसा गर्दा बाह्रमासे फूलको उपहास गर्नु तपाईंको भुल हो । त्यो कुरा बुझ्न सक्नु भएन हजुरले । मेरा सारा समर्पणमा कहिल्यै अनुग्रहित हुनुभएन मानाैं यो सामान्य दिनचर्या हो । यसमा आभारी हुनुपर्ने या अनुग्रहित हुनुपर्ने कुनै आवस्यकता नै रहँदैन जसरि एक मालिकलाई उसको नोकरको कुनै मतलब नै हुँदैन । 

जब तपाईंलाई यी सारा चिजको महत्व हुनेछ साँचो प्रेम र त्यागको महत्व बुझ्नुहुनेछ तब धेरै ढिलो भैसकेको हुनेछ । माफ गर्नुहोला मेरा अन्नदाता । जवानीको आहार मात्र बन्न सकेँ, बुढ्यौलीको सहारा बन्न सकिन ।

खै के सोचेर हो, यी हरफ लेखुञ्जेल उसका आँखा ओभाना भइसकेका थिए । छातीमा एक किसिमको आनन्दको छाल चलिरहेको थियो भने स्वासमा मुक्तिको आभासले चहकता थपेको थियो । ओठमा एकतमासको कस्तो बुझ्न नसकिने मुस्कान छरिएर आयो र एकैछिनमा हरायो ।

डाक्टर साब, 

कृपया बिस्तारै चिर्नुहोला मेरो छाती ता कि मेरो मुटुमा रहेको मेरी छोरी र आमाको तस्बिर नकाटियोस्  । भन्नुस् के के भेट्नु भो डाक्टर साब पास्टमार्टममा ?

पोस्टमार्टम रिपोर्टमा घाँटीमा डोरीको निलडाम मात्रै होइन डाक्टर साब मेरा मुटुका निलडाम बारे पनि लेखिदिनुहोला । आँखामा अड्केका आँसु, छातीमा अड्केका चित्कार, ओठमा मरेका हाँसोका बारे पनि टिपोट गर्नुहोला । एउटा कुरा नोट गर्नु भयो तपाइले ? पासोले मेरो मृत्यु भएको होइन पासोले त प्राणमात्र गएको हो । मेरो मुटु म भन्दा धेरै पहिल्यै मरिसकेको थियो । जुन कुरा नछुटाइकन रिपोर्ट मा उल्लेख गरिदिनुहोला । 
लामो सास लिन्छे, घडी हेर्छे र फेरि हतार हतार लेख्छे ।

इन्स्पेक्टर साब,

मेरी बुढी आमा र मेरी प्यारी छोरीलाई मेरो पोस्टमार्टम शरीर नदेखाइदिनु होला किनकि अहिलेसम्म लुकाएर राखेको मेरो छिया छिया मुटु ऊनीहरुले कदापि नदेखुन् । मेरो नितम्ब र स्तनमा गडेका गहिरा दागहरु देखुन् भन्ने म चाहन्न । म चाहन्न कि मेरी छोरीको कलिलो मस्तिष्कमा यो अभिसप्त सपना जस्तो बनेर लखेटि रहोस् र भविष्यमा उसले सबैका बालाई घृणा गरोस् अनि कुनै पुरुषलाई प्रेम नै गर्न नसकोस् । 
यसैपनि छियाछिया छ यो मन व्यर्थ यो सग्लो शरीर चिरेर क्षतविक्षत किन पार्नु हुन्छ ?

जब तपाईंको रिपोर्टमा मेरो क्षतविक्षत रहरहरु, सपनाहरु, उत्साह, साहसहरु देखिदैन भने के अर्थ छ यो चिरफारको ? मेरो यो सुसाइड नोट नै आत्महत्याको यथेस्ट प्रमाण होइन र ? इन्स्पेक्टर साब मेरो अन्तिम इच्छा छ । मेरो यो पार्थिव शरीर कुनै विज्ञान प्रयोगशालामा दिनुहोला ता कि कुनै जीवविज्ञानका विद्यार्थीले ‘ब्रोकन हार्ट रिसर्च’को लागि उपयुक्त नमुना भेट्नेछन् र बुझ्नेछन् कसरी मान्छे मरिसकेपछि मात्र बल्ल शरीर मर्दछ भन्ने कुरा ।

अलबिदा ।

उही अभागिनी सुजाता ।

सुसाइड नोटको सिरानमा ठूलो अक्षरमा मार्करले लेखिएको थियो, ‘जो कोही म झुण्डिएको अवस्थामा मेरो प्राण नजाँदै कसैले भेट्नु भयो भने कृपया मलाई बचाउने प्रयास नगर्नुहोला । धेरै प्रयास पछिको मेरो मुक्तिको सपनाले बल्ल बल्ल निकास पाएको बेला मलाई बचाउने भूल गरेर मलाई फेरि नर्कमा पुर्याउने काम गर्नुभयो भने तपाईंलाई मेरो कसम मेरो आत्माले श्राप दिनेछ ।’