नेत्रहीन टी–२० विश्वकप : नेपाललाई हराउँदै पाकिस्तान फाइनलमा
मंसिर १६, २०८१ आइतबार
जुम्ला – स्याउकाे जिल्लाकारुपमा परिचित जुम्लाले पछिल्लाे समय स्याउ खेती द्रुतरुपमा बढाउँदै लगेकाे छ । जुम्लाले बर्सेनि स्याउ उत्पादन मात्रै नभइ खेती पनि बिस्तार गर्दै लगेको छ ।
जिल्ला कृषि विकास कार्यालयले २०६४ सालमा एक घर एक स्याउ बगैँचा अवधारणा ल्याएपछि जिल्लाका प्रायः सबै घरमा स्याउ बगैँचा र स्याउ रोप्ने काम बिस्तार भएकाे छ ।
अहिले पछिल्लो समयमा प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाले स्याउको उत्पादन बढाउने, विज्ञता प्रदान गर्नेदेखि अनुदानसमेत दिन थालेपछि स्याउ खेती बढ्न थालेको छ ।
जुम्लामा २०७३/०७४ सालदेखि प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाले किसानलाई स्याउ बगैँचा बिस्तारका लागि बिरुवा तथा कृषि सामग्रीमा अनुदान साथै क्षमता विकास कार्यक्रम गर्न थालेपछि स्याउ खेती बिस्तारमा थप सहयोग पुगेको छ ।
प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरणको तथ्याङ्क अनुसार अहिले जुम्लाको ४२ सय ५० हेक्टर जमिनमा स्याउ खेती बिस्तार भएको छ । जसमा उच्च घनत्वका बिरुवाहरु पनि लगाउन थालिएको हो।
प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण स्याउ सुपरजोन कार्यालयका प्रमुख खेमराज शाहीका अनुसार तीन सय ३५ दशमलव ७५ हेक्टर जमिनमा मात्रै कार्यक्रमअन्तर्गत स्याउ बिस्तार गरिएकाे छ ।
यसैगरी कार्यक्रमअन्तर्गत जुम्लाको ६५ हेक्टर जमिनमा ओखर खेती पनि बिस्तार गरिएको छ साथै सात वर्षको अवधिमा २६ स्थानमा चकलाबन्दी, दुई सय ५ वटा साना सिँचाइकाे काम पनि गरिएकाे शाहीले जानकारी दिनुभयो ।
त्यस्तै १८ वटा नर्सरीका लागि जालीघर निर्माण, एउटा माटो परीक्षण ल्याब, दुई वटा हाईटेक नर्सरी स्थापनाकाे काम पनि भएकाे छ ।
नेपाल सरकारको प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण कार्यक्रमअन्तर्गत गुठीचौर एग्रो फर्मले मात्रै ४६ लाख ९९ हजार ४ सय ५० रुपैयाँ अनुदान सहयोग प्राप्त गरेको छ ।
प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण स्याउ सुपरजोन कार्यालय जुम्लाका प्रमुख शाहीका अनुसार २१ लाख ९९ हजार ४ सय ५० सिँचाइ र घेरबारमा तथा २५ लाख रुपैयाँ बिरुवामा अनुदान दिइएको हो ।
किसान मिनबहादुर भण्डारीको नेतृत्वमा गुठीचौर एग्रोफर्मअन्तर्गत जलजला, धपडा र काडाखोलामा सञ्चालन गरिएको एग्रोफर्ममा ३५ हजार बिरुवा रोपेर नेपालकै ठूलो बगैँचा स्थापना गरिएकाे छ । भण्डारीले एकै स्थानमा २८ हजार स्याउको बिरुवा रोपिएको जानकारी दिनुभयो ।
भण्डारीको बगैँचामा फुजी, किङरङ र गोल्डेन जातको स्याउ रोपिएको छ । किसान भण्डारीले गत वर्ष ८० टन स्याउ उत्पादन गरेको र यस वर्ष दुई सय टन स्याउ फल्ने अनुमान गरेकाे बताउनुभयाे ।
किसान भण्डारीले करिब २२ करोड रुपैयाँको लगानीमा बगैँचा व्यवस्थापन गरेको बताउनुभयो । उहाँले गुठीचौर एग्रोफर्मकाे एउटै बगैचामा २८ हजार फुजी, ५५ सय किङरङ र २८ सय गोल्डेन जातका स्याउका बिरुवा रोपिएका पनि जानकारी दिनुभयाे ।
जुम्ला गुठीचौर गाउँपालिकाका किसान भण्डारी जस्तै धेरै किसानले अहिले स्याउबाटै आर्थिक समृद्धिको भविष्य देखेका छन् । जुम्लाको चन्दननाथ नगरपालिका आखे कृषि पर्यटन तथा अनुसन्धान उद्योगले यस वर्ष तीन हजार पाँच सय स्याउको बिरुवा रोपेको छ ।
किसान सरोज शाहीका अनुसार प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाबाट चार सय ५० बिरुवा ५० प्रतिशत अनुदानमा दिइएको र ५० प्रतिशत अनुदानमा १० लाख रुपैयाँमा स्याउ ग्रेडिङ मेशिन स्थापना गरिएको छ ।
परियोजनाअन्तर्गत स्याउ सुपरजोन सञ्चालक समन्वय समिति जिल्लाका अध्यक्षसमेत रहेका शाहीका अनुसार परियोजनाले राम्रो काम गर्दै आएको र समृद्धिका लागि अझै आवश्यक बजेट प्राप्त हुनुपर्ने बताउनुभयो ।
गुठीचौर गाउँपालिका–३ तल्लो गुठीचौरमा किसान टंक गिरीले २२ हेक्टर जमिनमा १४ हजार स्याउका बिरुवा रोपेर व्यवसायिक कृषिमा लाग्नु भएको छ । उहाँले दुई हजार दुई सय हेक्टर जमिनमा घेरबार गरेर स्याउ लगाउनु भएको हो ।
हिमाली टी एण्ड एग्रो प्रालिको नाममा शुरुवात गरिएको किसान गिरीको बगैँचाले २४ लाख ४९ हजार १ सय ५१ रुपैयाँ अनुदान प्राप्त गरेको सुपरजोन कार्यालयले जानकारी दिएको छ ।
यस वर्ष कालिकोटमा तिलागुफा नगरपालिका-३ चुलीकर्णाली एग्रोप्रालिले फोईगाउँमा एक सय ५० रोपनी जग्गामा २० हजार बिरुवा लगाउन मिल्ने स्याउ बगैँचा स्थापना गरेको छ । स्याउ सुपरजोन कार्यालयले बगैँचालाई ५ हजार बिरुवा फुजी स्याउकाे बिरुवा अनुदान उपलब्ध गराएको छ ।
यसैगरी जुम्लामा मात्रै यो बर्ष १९ हजार २ सय बिरुवा अनुदान दिइएको सुपरजोन कार्यालयले जनाएको छ । प्रालिका प्रोपाइटर नविन हमालका अनुसार ७० देखी लाख लगानी भएको छ । स्याउबाटै समृद्धि देखिएकाले स्याउ खेतीमा लागिएको उहाँले बताउनुभयो ।
गुठीचाैर गाउँपालिका-५ मा पनि २ हजार ८ सय बिरुवा राेपेर सामुदायिक बगैँचा स्थापना गरिएको छ। स्थानीय धर्म भण्डारीले सामुहिक रुपमा बगैँचाको स्थापना गरिएको बताउनुभयो ।
उहाँका अनुसार सामुदायिक बगैँचाको जग्गा ४० जना किसानको रहेको छ । बगैँचामा पनि सरकारले लगानी शुरु गरेको छ । प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण स्याउ सुपरजोन कार्यालय जुम्लाले त्यस बगैँचामा १५ सय बिरुवाका लाग्ने ५० प्रतिशत अनुदान उपलब्ध गराएको छ ।
स्याउले पछिल्लो जिल्लाका नांगा डाँडापाखामा स्याउन रोपिनेक्रम बढेकाे छ । जिल्ला कृषि विकास कार्यालयका अनुसार जुम्लामा आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा १८ हजार मेट्रिक टन स्याउ उत्पादन भएको छ ।
*४२ सय हुनुपर्नेमा यसअघि अन्यथा भएकाेले सच्याइएकाे छ– सम्पादकीय
उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।
जुम्लामा बसेर पत्रकारिता गर्ने नेत्र शाही उज्यालोका जिल्ला सहकर्मी हुनुहुन्छ ।